2024, TÜRKİYE’NİN TURİZM VE HAVACILIK SEKTÖRLERİNDEKİ BAŞARISIYLA DİKKAT ÇEKTİ. YILIN İLK 11 AYINDA 57,3 MİLYON TURİST AĞIRLAYAN SEKTÖR, YÜZDE 7,09’LUK BİR ARTIŞ YAKALADI. HAVACILIKTA İSE 214 MİLYON 661 BİN 965 YOLCUYA HİZMET VERİLİRKEN, BU RAKAM GEÇTİĞİMİZ YILIN AYNI DÖNEMİNE GÖRE YÜZDE 7,5’LİK BİR BÜYÜMEYE İŞARET ETTİ. HEM TURİZM HEM DE HAVACILIK SEKTÖRLERİ, BACASIZ SANAYİNİN GÜCÜNÜ BİR KEZ DAHA KANITLADI.
FATMA NUR DİNÇ
2024 yılında dünya genelinde uluslararası seyahatlerde pandemi sonrası toparlanma hız kesmeden devam etti. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün verilerine göre, uluslararası turizm hareketleri 2024 sonunda yeni bir rekor seviyeye ulaşmaya hazırlanıyor. Türkiye de bu global büyüme trendine paralel bir grafik sergileyerek, turizmde güçlü bir performans ortaya koydu.
Ülkenin ‘bacasız sanayisi’ olarak anılan turizm sektörü, yıl boyunca rekor ziyaretçi sayıları ve artan gelirlerle adından söz ettirirken, havacılık sektörü de filo genişletme, sürdürülebilir havacılık yakıtı (SAF) kullanımı ve dijitalleşme yatırımlarıyla küresel arenada güçlü bir performans sergiledi. Havayolu şirketleri, operasyonel verimlilik ve kârlılık odaklı çalışmalarıyla sektördeki yerini sağlamlaştırdı.
TURİZMDE ZİRVEYE OYNUYORUZ
Türkiye, 2024 yılının ilk 11 ayında toplam 57 milyon 363 bin 350 ziyaretçi ağırlayarak turizmdeki yükselişini istikrarlı bir şekilde sürdürdü. Yabancı ziyaretçi sayısındaki yüzde 7,09’luk artış, ülkenin küresel rekabet gücünü bir kez daha gözler önüne serdi. Rusya, Almanya ve İngiltere gibi ana pazarlar, bu büyümede kritik bir rol oynadı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2024 yılı sonu için 60 milyar dolar gelir ve 61 milyon ziyaretçi hedefiyle turizmde zirveye ulaşmayı planlıyor.
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, turizm gelirlerindeki sürdürülebilir büyümenin sağlanabilmesi için kişi başı gelir ve gece başı gelir artışına odaklanmanın önemine dikkat çekti. Bağlıkaya, “Ziyaretçi sayısındaki artış elbette sevindirici. Ancak bu başarıyı kalıcı kılmak ve gelirleri artırmak için daha yüksek katma değerli turizm hizmetlerine yönelmeliyiz. Veriler, odaklanmamız gereken alanları açıkça ortaya koyuyor” dedi. Bağlıkaya ayrıca, artan rekabet koşullarında Türkiye’nin turizmdeki güçlü konumunu koruması için yenilikçi adımlar atılması gerektiğini vurguladı. “Ziyaretçi sayısını artırmanın ötesine geçmeliyiz. Kaliteli ve yüksek gelir sağlayan turizm segmentlerine odaklanmak, sektörün geleceği için kritik önemde” ifadelerini kullandı.
DOLULUK ARTIYOR, GELİR HEDEFLERİ ZORLANIYOR
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, 2024 yılına ilişkin turizm sektöründeki performansı değerlendirdi. İstanbul ve Türkiye genelinde otel doluluk oranlarında artış yaşanırken, konaklama ücretlerinde yaşanan gerilemenin mali yükleri artırdığına dikkat çekti.
TÜROB’un verilerine göre, İstanbul’daki otel doluluk oranı Ocak-Ekim döneminde yüzde 66,8 olarak kaydedildi. Bu oran, bir önceki yılın aynı dönemine yakın bir seviyede gerçekleşirken, ortalama gecelik konaklama ücreti (ADR) 108,3 euroya düştü. 2023 yılında bu rakam 117,2 euro olarak kaydedilmişti. Eresin, fiyatlardaki bu gerilemenin piyasa koşulları ve rekabetten kaynaklandığını belirterek, İstanbul’un uluslararası rekabet gücünü artırma hedeflerinin devam ettiğini vurguladı. Türkiye genelinde otel doluluk oranları ise yüzde 62,7’ye yükseldi ve 2023 yılındaki yüzde 59,5 seviyesini geride bıraktı. Ancak, ortalama konaklama ücreti 130,6 euro ile 2023’teki 133,4 euro seviyesinin altında kaldı. Eresin, doluluk oranlarındaki artışın sevindirici olduğunu, ancak artan maliyetlerin gelirleri baskıladığını ifade etti.
Turizm gelirlerinin büyük ölçüde döviz bazlı olduğunu hatırlatan Eresin, döviz kurlarının enflasyonla uyumlu bir dengede seyretmesinin kritik önem taşıdığını söyledi. “Yüksek enflasyon ortamında giderlerimiz hızla artarken, döviz bazlı fiyatlarımızı artırmak kolay değil. Kur dengesi sağlanmalı” diye ekledi.
2025 yılı için sektörün en önemli önceliği, döviz ve enflasyon dengesini koruyarak gelir-gider dengesini sürdürülebilir hale getirmek. Eresin, turizm sektörünün büyümeye devam edebilmesi için dikkatli bir yönetim politikasının şart olduğunu belirtti.
YENİ YATIRIMLAR ANADOLU’YA YÖNELMELİ
Türkiye’nin yalnızca birkaç şehre ve belirli sezonlara sıkışan bir turizm anlayışıyla sürdürülebilir başarı yakalamasının mümkün olmadığını vurgulayan Bağlıkaya, artan rekabet koşullarına dikkat çekti. Bağlıkaya, “Mevcut destinasyonlarımızı geliştirmeye devam ederken, turizmi coğrafi ve mevsimsel olarak çeşitlendirecek adımlar atmak zorundayız. Bu, sektörün geleceği için kritik öneme sahip” ifadelerini kullandı.
Devamı Z Raporu Dergisi Ocak 2025 sayısında…