TÜRKİYE’YE YÖNELİK DOĞRUDAN YATIRIMLAR 2021 YILINDA YÜZDE 81 ARTIŞ GÖSTEREREK 14 MİLYAR DOLARA ULAŞTI. TÜRKİYE’YE YÖNELİK YATIRIMLARIN PANDEMİ ÖNCESİ SEVİYENİN DE ÜZERİNE ÇIKTIĞINI BELİRTEN CUMHURBAŞKANLIĞI YATIRIM OFİSİ BAŞKANI AHMET BURAK DAĞLIOĞLU, ÖZELLİKLE OYUN GİRİŞİMLERİNE YAPILAN YATIRIMLARDA TÜRKİYE’NIN AVRUPA VE ORTA DOĞU BÖLGESİNDE EN ÇOK YATIRIM ALAN ÜLKE OLDUĞUNU KAYDETTİ. DAĞLIOĞLU, TÜRKİYE’NİN ÜRETİM, İHRACAT, AR-GE, LOJİSTİK MERKEZİ OLMA KONUMUNU GÜÇLENDİRECEĞİNİ BELİRTTİ.
NİRAN YAŞAR
Pandemiyle birlikte azalan yatırım iştahı normalleşme süreciyle birlikte yeniden güç topladı. Ancak Türkiye 2020’de pandemiye rağmen uluslararası doğrudan yatırım çekebilen ender ülkelerden oldu. 2021’de ise salgın öncesi dönemin ortalamalarının da üzerine çıkıldı. 2021’de Türkiye, 14 milyar dolar doğrudan yatırım çekerek salgın öncesi seviyesinin üzerine çıktı. 2022’de doğrudan yatırımlarda 2022 öngörülerini Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğlu ile konuştuk.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi olarak 2022 yılı için hedefleriniz ve öngörüleriniz nedir?
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi olarak temel hedefimiz ülkemizin küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan (UDY) aldığı payı yüzde 1,5’e çıkarmaktır. Bu hedefi de Uluslararası Doğrudan Yatırım Strateji Belgemizde nitelikli UDY olarak tanımladığımız teknolojik dönüşümü, istihdamı ve cari dengeyi destekleyici yatırımlar ile gerçekleştirmek istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından duyurulan üretim, yatırım, istihdam ve ihracat odaklı yeni ekonomi modelimiz de UDY’nin önemine işaret etmektedir.
Ülkemizin üretim ve ihracat odaklı UDY’de rekabetçiliğini koruması ve güçlendirmesi için sürdürülebilir kalkınmaya da yer veriyoruz. Özellikle yeşil ekonomi bağlamında UDY’nin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyumlu hale getirilmesinin kritik önem taşıdığını düşünüyoruz.
Takdir edersiniz ki geleceği öngörürken geçmişteki verilere ve günümüz konjonktürüne bakmak gerekir. Türkiye, küresel pandemi sürecinde gösterdiği performans ile sağlam, dayanıklı, çevik ve esnek bir ekonomi olduğunu kanıtladı. 2021’de yıllık yüzde 11’lik GSYİH büyümesi ile G-20 ülkeleri arasında en çok büyüyen ülke oldu. Gelen UDY miktarı ise 14 milyar dolara ulaşarak salgın öncesindeki yıllık ortalamanın dahi üstüne çıktı. Bu bağlamda 2021’de Türkiye’ye gelen UDY, cari açığın yüzde 95’ini karşıladı.
Ülkemiz küresel tedarik zincirlerindeki konumunu güçlendirmekte ve uluslararası yatırımcılar da Türkiye’deki varlıklarını bu perspektifle artırmakta. Bu doğrultuda önümüzdeki dönemde de Türkiye, mal ve hizmet ihracatı odaklı yatırımları kazanmaya devam edecek. Bu yatırımlar üretim ile sınırlı değil. Uluslararası şirketlerin ülkemizde 500’ün üzerinde Ar-Ge merkezi bulunmaktadır. Türkiye’de uluslararası tasarım merkezleri, satın alma ofisleri, bölgesel eğitim merkezleri ve çok uluslu şirketlerin bölgesel yönetim merkezleri de artmaktadır.
Yılın ilk çeyreğini değerlendirir misiniz? En çok hangi sektör yatırım aldı?
Bunlara ek olarak, teknoloji girişimlerine yatırımlar da aynı şekilde artmaya devam etmektedir. E-ticaret, fintek, online oyun, lojistik teknolojiler, yaşam bilimleri ve derin teknolojiler gibi alanlarda ölçeğini hızla büyüten girişimler, önümüzdeki yıllarda önemli yatırım turları tamamlayacaklar. Yılın ilk çeyreğinde teknoloji yatırımlarında tecrübe ettiğimiz gibi önümüzdeki süreç çok daha parlak. İlk çeyrek verilerine göre, girişim ekosistemimiz 1,3 milyar dolar yatırım aldı. 2021’de 1,6 milyar dolarlık toplam yatırım miktarına sadece 3 ay gibi kısa bir zamanda yaklaşması bunun en somut örneği. Ayrıca oyun girişimlerine yapılan yatırımlarda Türkiye, Avrupa ve Orta Doğu bölgesinde en çok yatırım yapılan ülke. İstanbul ise en çok yatırım yapılan şehir konumunda yer aldı. Sonuç olarak, kısa ve orta vadede ülkemize çeşitli sektör ve bölgelerden gelen bu yatırım iştahının artarak devam edeceğini söyleyebiliriz.
“TÜRKİYE GÜVENLİ BİR LİMAN”
Yaptırımlar sonrasında Rusya’dan ayrılan şirketlerin Türkiye’ye yönelmesi bekleniyordu, bunun ilk işaretleri gelmeye başladı mı?
Bu süreçte bölgede yeni bir güvenli liman arayan tüm yatırımcılara davet en üst düzeyde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yapıldı. Sadece Rusya özelinde değil, yaşanan çatışmalardan dolayı şirketlerin tedarik zincirlerinin aksaması Ukrayna’daki şirketlerin de yeni konumlar aramasına neden oldu. Şu anda faaliyetlerini kaydıran ve bu amaçla yeniden yerleşim için alternatif arayan şirketler olduğunu biliyoruz ve yakından takip ediyoruz. Stratejik konumu ve sahip olduğu değer önerisi ile Türkiye bu arayışta güvenli bir liman ve krizlerin üstesinden gelen dayanıklı bir ekonomi olarak yatırımcılar gözünde öne çıkmaktadır. Halihazırda gerçekleşen yatırım projeleri de mevcut. Biz de bu bağlamda çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Doğrudan yatırımlarda Türkiye’nin rakipleri hangi ülkeler, bu ülkelere göre Türkiye hangi avantajları sunuyor?
Türkiye hem Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri, hem de gelişmiş ülkelerle UDY için rekabet halindedir. UDY Stratejimizi oluşturma aşamasında yaptığımız detaylı araştırmalar sonucunda Türkiye’nin artık Almanya, ABD, Çin, Birleşik Krallık ve İtalya gibi daha önce rakipleri olarak değerlendirilmeyen ülkelerle de yatırım çekme rekabeti içerisinde olduğunu görüyoruz.
Türkiye’yi benzer konumdaki rakiplerinden ayıran avantajlarına baktığımızda özellikle genç, girişimci nüfusu ve yetenekli mühendisleri, güçlü üretim kapasitesi, ürün ve hizmetleri kesintisiz bir şekilde iç ve dış pazarlara ulaşmalarını kolaylaştıracak güçlü lojistik alt ve üst yapısı ve sürekli iyileştirilen liberal ve iş dostu yatırım ortamı öne çıkarmaktadır. Ülkemiz 2003 yılından bu yana Sayın Cumhurbaşkanlığımız liderliğindeki güçlü siyasi irade sayesinde, sürekli reformlarla yatırım ortamını geliştirmeye ve günceli yakalamaya devam etmektedir. Yatırımcılar açısından bu hızlı politika geliştirme ve uygulama kararlılığı önemli bir avantaj sunmaktadır.
Devamı Z Raporu Dergisi Mayıs 2022 sayısında…