Kadriye N. Teker/ Editör
Kasım ayı sonunda Türkiye ve Avrupa Birliği devlet başkanları, 1959’dan bu yana ilk kez mülteci başlıklı özel bir gündemle toplandı. Zirveden sığınmacıların sorunlarını çözebilecek bir sonucun çıktığını söylemek şu an için güç.
Sadece son sekiz ayda önceki 4 yıllık döneme göre üç kattan fazla artış gösteren Avrupa’ya ulaşan sığınmacılar nedeniyle elini taşın altına koymak zorunda kalan AB makamları pragmatist tutumlarını sürdürüyor. Şaşırtıcı olan ise Avrupa kamuoyunun Türkiye’ye taviz verildiğini düşünmesi. Bununla beraber uzmanlar, bu süreçte Türkiye’nin AB üyeliği yolunda yeniden başlayan görüşmelerden umutlu olduklarını belirtiyorlar.
Avrupa’nın unuttuğu göç, Türkiye’yi yeniden hatırlattı
2015, Avrupa’ya, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana unuttuğu kitlesel göç olgusunu yeniden hatırlattı. Kos ve Midilli ağırlıklı olarak eski kıtaya ulaşmayı başaran sığınmacılar yaz boyu Avrupa’nın gündemindeydi. Öyle ki Aralık itibariyle Avrupa’ya sadece deniz yolu ile ulaşan sığınmacı sayısı 1 milyona ulaştı. Yunanistan dışında sığınmacıların Avrupa’daki güzergâhında İtalya, İspanya ve Hırvatistan öne çıkan diğer ülkeler oldu. Sığınmacıların yarısını ise iç savaşın yıktığı Suriye’den gelenler oluşturuyor.
Uzun bir aradan sonra yeniden canlandırılmaya çalışılan Türkiye AB ilişkileri ise Kasım sonundaki zirve ile yeni bir dönemece girdi. Avrupa’nın sığınmacı krizi ile karşı karşıya kaldığı bir dönemde, özel bir gündemle toplanan zirvede ortaya çıkan tablo ise Erdoğan-Markel görüşmesi ile zaten tartışılmaya başlanmıştı. Zirve sonunda Türkiye ile ilişkilerin canlandırılması ve vize serbestisinin sağlanması için Türkiye üzerinden göçün kontrol altına alınması karara bağlandı. Buna göre AB, tarafların 2013’te kabul edilen “geri kabul anlaşması” yükümlülüklerini yerine getirmesi ve Türkiye’ye uygulanan vizelerin kaldırılmasına yönelik yol haritasının onaylanması durumunda Ekim 2016’da Schengen alanında vize serbestisi sağlanacağını açıkladı.
Zirve sonucunda, Türkiye’ye mülteciler için harcanması karşılığında ilk etapta 3 milyar euro aktarılması dışında Türkiye’nin AB üyelik sürecinin canlandırılmasına yönelik adımların atılacağı da karara bağlandı. Böylece son yıllarda müzakere başlıklarının açılmasının vetolar ile engellenmesi ve geri viteste ilerleyen ilişkilerde, uzun bir aradan sonra ekonomik ve parasal politika konularını içeren 17. fasıl açıldı. Bunun dışında gümrük birliğinin revizyonu için görüşmelerin 2016’da başlatılması da karar bağlandı.
Devamı Derin Ekonomi Ocak sayısında…
