637 milyar dolarlık değeriyle dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Apple’ın kârı 15 yıl sonra ilk kez düşüş yaşadı. Finansal piyasalarda küçük çaplı bir hayal kırıklığı yaratan düşüş, uzun süredir zihinlerde dolanan soruyu gündeme taşıdı: Apple, efsanevi kurucusu Steve Jobs’un mirasını artık tüketiyor mu?
Kadriye N. Teker
Steve Jobs’un günümüz teknolojisini şekillendiren bir isim olduğu konusunda şüphe yok. Sadece teknolojik gelişme değil, bir marka kültü yaratan Jobs’un ölümünün ardından Apple karizmatik yüzünü ne kadar arıyor? Teknoloji devi Apple’ın eski CEO’su Jobs’un biyografisini yazanlardan Walter Isaacson, Apple’ın Jobs’un ardından büyüsünü kaybettiğini söylüyor. Peki, bu ne kadar doğru? Jobs’un ardından Apple’ın yenilikçiliğinin sonunun geldiğini savunanlar karşısında şirketin artık çok daha hesap verebilir ve farklı olacağını savunanlar da vardı. İşin açıkçası bunun kararını aslında yine markanın müdavimleri verecek.
KAPİTALİST DEVRİMCİNİN
ARDINDAN
Jobs’un ölümünün ardından Apple’da birçok şey değişti. Rekor kıran iPhone satışları, yeni Apple kampüsü ve hisse senedi bölüşümü. Ayrıca Apple basınla ilişkilerde artık Jobs’un dönemine göre çok daha sıcak ve açık bir şirket. Jobs’un dönemi ile karşılaştırırsak Apple hisseleri yüzde 130 değer kazandı. Şirketin 2015 yılında açıklanan kârı, Jobs’un bıraktığı döneme göre tam 2 katı arttı. Geçtiğimiz yıl küresel teknoloji şirketleri arasında Apple 233 milyar dolarla en yüksek gelir, 53 milyar dolarla en yüksek kar, 239 milyar dolarla en yüksek varlık değeri gibi göz kamaştırıcı rakamlara ulaştı.
Küresel araştırma ve danışmanlık firması kıdemli uzman analisti Vinay Gupta’ya göre Jobs olmamasına rağmen, onun öğretileri şirketin DNA’sında yaşamaya devam ediyor. Bu yüzden Apple’ın hala Jobs’un yaptığı aynı gemi olduğu ve Jobs’un navigasyonuyla ilerlediğine inanılıyor. Gupta’ya göre Tim Cook bir Steve Jobs değil, ama aynı zamanda olmaya da çalışmıyor. Cook da, ürün tasarım ve pazarlama gibi daha az tecrübeli olduğu alanlarda başkalarının uzmanlığına dayandığını kabul ediyor.
Apple, Cook döneminde çığır açan yenilik arayışını devam ettirdi. Apple markasının müzik akışı ve buluttaki işleri iyileştirmek için hamleler yaptı. 2015 yılında giriş seviyesi spor modeli için 350 dolar, en pahalı Apple Watch için 17 bin dolar Apple Watch’ı piyasaya sürdü. Bir alet için 17 bin dolarlık ücretlendirme tüketici elektroniği işi için alışılmadık bir durumdu.
Devamı Derin Ekonomi Aralık 2016 sayısında …