Uluslararası Para Fonu (IMF)B aşkanı Christine Lagarde, Hindistan’ın son yıllarda yaptığı iki büyük reform olan 500 ve 1.000 rupilik banknotların tedavülden kaldırılmasını
ve Mal ve Hizmet Vergisi’nin çıkarılmasını takdirle karşılayarak, ülke ekonomisinin gidişatının iyi olduğunu ifade etti. Ayrıca, Başbakan Narendra Modi liderliğindeki Hint hükümetinin
son yıllarda yaptığı ekonomik reformlarının olumlu sonuçlar verdiğini açıkladı. Kasım 2016’da nakit bazlı bir ekonomiye sahip olan Hindistan tedavüldeki nominal para değerinin neredeyse yüzde 86’sını oluşturan 500 ve 1.000 rupilik banknotları yasakladı. Başbakan Modi, bu hamlenin kara para, sahte para, yolsuzluk ve terörizmle mücadele etmeye yönelik olduğunu ifade ederken, para sıkıntısı, tüketim, yatırım, üretim ve istihdam gibi alanlarda düşüşe neden oldu. Hindistan Maliye Bakanı Arun Jaitley, ekonomik faaliyetlerin yalnızca kısa bir süreliğine daralacağını belirtirken, uygulamanın uzun vadede daha fazla şeffaflık getirmeye ve ekonomi içinde kaynağı bilinmeyen paraları azaltmaya yönelik olduğunu dile getirdi. Hükümet, nakit stoku yaparak vergi kanununu ihlal edenlerin, paralarını yeni banknotlarla değiştirirken kaynağını açıklamak ve ağır cezalar ödemek zorunda kalacağından onları yok edeceğini ya da onlardan vazgeçeceğini düşünüyordu. Hal böyle olunca, söz konusu süreç içinde büyük miktarda paranın tedavülden çıkarılacağı tahmin ediliyordu. İki banknotun tedavülden kaldırılması kaynağı açıklanmayan servetleri ve yolsuzlukları ortadan kaldırmak için güçlü bir önlem olarak sunuldu. Ancak görünen o ki, banknot yasağı, ortaya koyulan hedefleri yerine getirmede başarısız oldu. Zira, Hindistan Merkez Bankası
ıskartaya çıkarılan paraların yüzde 99’unun sisteme geri döndüğünü açıkladı. Bu, vergi kanununu ihlal edenlerin kara paralarını aklamak için ustaca yollar bulduğu anlamına geliyor. Bunu
nasıl başarabildikleri çok net olmasa da, kara paralarını aklamak için pek çok yasal boşluktan faydalanmış olabilirler. Zira muhalefetteki Kongre Partisi üyesi ve Hindistan eski maliye bakanı P.
Chidambaram, banknotların tedavülden kaldırılmasının kaynağı açıklanmamış servet sahiplerinin kara paralarını aklamasına yardımcı olduğunu belirtti. Eleştirilere maruz kalan Maliye Bakanı Jaitley, hamlenin bu paralara el koymak amacıyla değil, onları resmi kanallara bağlamak ve vergilendirmek amacıyla yapıldığını söyledi. Tedavülden kaldırma işleminden sonra hükümetin attığı bir diğer cesur adım ise 1 Temmuz 2017’de Mal ve Hizmet Vergisi’nin getirilmesi oldu. Ülke genelinde uygulanabilir olan bu yöntem, merkez ve eyalet hükümetleri tarafından toplanan bazı eski vergilerin yerine geçti ve Hindistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana yaptığı en büyük ekonomik reform olarak sunuldu.

Devamı Derin Ekonomi Kasım 2017 sayısında …