‘Azerbaycan’da “Ermenistan’ın kapitülasyonu’ olarak da nitelenen Karabağ ateşkes anlaşmasının bazı maddeleri uygulanırken, bazıları ihlal ediliyor. Sözgelimi, geçtiğimiz Kasım ayında çatışmaların sona ermesinden bu yana, Azerbaycan savaş sırasında esir alınan tüm Ermenilerin (70) ve bin 200’den fazla Ermeni askerin cenazesini iade ettiğini bildirirken, kurtarılmış topraklarda kayıp Ermeni askerlerin aranmasına da izin veriyor.
Azerbaycan öncesinde de insani bir hamlede bulunarak Ermenistan’ın Kelbecer’den çekilme süresini uzatmış, Ermenilere oradaki Hudaveng Manastırı’nı ziyaret etme izni vermiş ve Karabağ’daki Ermeni topluluğuna ulaştırılan insani yardımlara kolaylık sağlamıştı. Ayrıca Azerbaycan, Ermenilerin kendi toprakları üzerinden geçen 21 kilometrelik Goris-Kafan yolunu kullanmasına ve yine Rus doğalgazının kendi toprakları üzerinden ülkeye geçişine izin verdi.
Ancak Ermenistan Azerbaycan’ın iyi niyet gösterisine pek yanıt vermedi. Öyle ki, kültürel mirasın çalınması ve tahrip edilmesi bir yana, 10 Kasım 2020 tarihli kapitülasyonun ve geri çekilme takviminin belirlenmesinin ardından Azerbaycan köy ve kasabalarının Ermeni yerleşimciler ve askeri güçler tarafından yağmalandığı ve yakılıp yıkıldığı biliniyor.
Bununla birlikte belki de en büyük endişe, Ermenistan’ın uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ederek yaklaşık 30 yıllık işgal döneminde Azerbaycan’a döşediği yüzbinlerce kara mayınının haritalarını paylaşmayı reddetmesidir. Zira bu mayınlar bölgeye geri dönmekte olan Azerbaycanlı sivilleri öldürmekte ya da sakat bırakmaktadır.
Ermenistan’ın Karabağ’da konuşlandırdığı kundakçılar Azerbaycanlı sivilleri ve askerleri öldürüyor. Azerbaycan askerleri, 10 Kasım tarihli ateşkes anlaşmasının ardından Kasım ve Aralık aylarında Hocavend bölgesinde üç kez saldırıya uğrarken, terörle mücadele operasyonu kapsamında pek çok Ermeni işgalci de öldürüldü. Bu arada Laçin Koridoru’nu kontrol eden Rusya, sivil kılığındaki Ermeni askerlerin Karabağ’a koridor üzerinden geçmesi için Ermeni ordusuyla gizli işbirliği yaptı.
Devamı Z Raporu Nisan 2021 sayısında…