Yeraltı suyunu korumak için tüm dünyada büyük bir çaba var. Kuyulardan çekilen veya çekilecek yeraltı suyunun ölçülmesi için “ölçüm sistemleri” kullanılması zorunluluğu getiriliyor.
Ebru Çolak
Yağışların azlığı ve yüzey sularının yetersizliği nedeniyle ve son yıllarda yeraltı suyunun kullanımına olan talebin artmasıyla yeraltı suyu yönetimi modern sulama sistemleriyle desteklenecek. Kuyulardan çekilen veya çekilecek yeraltı suyunun ölçülmesi için “ölçüm sistemleri” kullanılması zorunluluğu getiriliyor. Bu sistemin kullanılmasındaki temel amaç ise; yeraltı suyu kullanım miktarını belirleyerek kullanıcısına tahsis edilen miktarı kontrol altına almak, yeraltı suyunun etkin, verimli ve tasarruflu kullanılmasını sağlayarak stratejik bir kaynak olan yeraltı suyunu sürdürülebilir olarak yönetmek. Söz konusu kanunla ölçüm sistemleri 1 Mart 2016’ya kadar Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından kurulacak. Su kaynakları; artan nüfus, köyden kente hızlanan göç, kirlenme ve iklim değişiminin tehdidi altında bulunuyor. Su kaynakları üzerindeki bu olumsuz etkilerin iyice belirginleşmesiyle stratejik bir doğal kaynak olarak ele alınan yeraltı suyu da “en stratejik doğal kaynak” olarak büyük bir önem kazanıyor. Çünkü 2023’ten sonra beklenen ani iklim değişikliği etkilerinden en az etkilenecek kaynak olan yeraltı suyunu korumak için tüm dünyada büyük bir çaba var. Ülkemizde birçok bölgede aşırı olarak çekilen yeraltı suyunun seviyesi hızla azalırken kalitesi de düşüyor. Dolayısıyla su kaynaklarını planlı ve verimli kullanmak için takılacak olan ölçüm cihazlarıyla yeraltı suyunun daha verimli kullanılması uygulamasının tüm ülkeye yaygınlaştırılması planlanıyor. Düzenleme, şirketleri ve sanayicileri de ilgilendiriyor.
Tüm kuyulardan çekilen veya çekilecek yeraltı suyunun ölçülmesi ve buna yönelik “ölçüm sistemlerinin tespit edilmesi gerekliliği doğduğunu belirten Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine takılacak ölçüm sistemi bir yıl içerisinde belge sahibince takılacak. DSİ’den yapılan açıklamada ölçüm sistemini kuramayanların süre talep etmesi hâlinde ölçüm sistemleri, bedeli yüzde 10 fazlası ile ilgililerinden tahsil edilmek üzere, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içerisinde DSİ Genel Müdürlüğü tarafından kurulacak. Şartlara uymayanların ise belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılacak.
“Su ölçüm sistemi uygulamasını zorunlu kılan yasanın getirdiği düzenlemeler çiftçilerin yanı sıra yeraltı suyunu kullanan şirketleri ve sanayicileri de ilgilendiriyor” diyen Su Politikaları Derneği ve Hidropolitik Akademi Başkanı Su Politikaları Uzmanı Dursun Yıldız’a göre çiftçilerin bu uygulamadan zarar görmemelerine özen gösterilmesi gerektiğini söylüyor. “Su Yönetimindeki Yasal ve İdari Yeniden Yapılanma” sürecinin hızlandırılarak sektörel su tahsislerinin bütüncül şekilde yapılması gerektiğini belirten Yıldız, “Öncelikle Su Yasası Tasarısı TBMM’den geçirilmeli. Tüm bu koşullar değerlendirildiğinde su ölçüm sistemi takılması için 2 Nisan 2016’da sona erecek sürenin su yönetimindeki yapısal düzenlemeler de dikkate alınarak bir plan dâhilinde altışar ay uzatılması uygun olacak. Bu süre içinde yapılacak pilot uygulamalardan alınacak sonuçların değerlendirilmesi ve yeraltı suyunun daha verimli kullanılması uygulamasının aşama aşama tüm ülkeye yaygınlaştırılması sağlanmalı” diyor.
Devamı Derin Ekonomi Aralık sayısında…
