Ucuz petrolün yeni uçak siparişlerini artırması beklenirken aksi oldu, yakıt maliyetleri azalınca havayolu şirketleri için eski ve yakıt verimliği düşük uçakları uçurmak daha kârlı oldu. Boeing ve Airbus’un siparişleri gerilerken havayolu şirketleri eski uçak alışverişine çıktı
Ümit Sinan
Petrol fiyatlarındaki düşüş 18 aydır devam ediyor. Son zamanlardaki yükseliş eğilimine rağmen, petroldeki ucuzluk en çok havayolu şirketlerine yaradı. Dünya çapındaki havayolu şirketlerinin toplam karı geçen yıl rekor kırarak, 39.4 milyar dolara ulaştı. ABD’deki birçok havayolu şirketi rekor karlar açıkladı. Ancak havayolu şirketleri son 12 yılın en ucuz yakıtını kullanırken, sektörde beklenmedik bir gelişme oldu.
Yakıt maliyetlerindeki azalmanın ve yüksek karlılığın neticesinde havayolu şirketlerinden 2014 yılında olduğu gibi rekor yeni siparişler bekleniyordu. Maalesef öyle olmadı. Yakıt fiyatlarının ucuzlaması, havayolu firmaları için eski ve yakıt verimliği düşük uçakları uçurmayı daha karlı hale getirdi. Boeing ve Airbus’un siparişleri geçen yıl ve bu yılın ilk 5 ayında düşüşte…
Petrol fiyatları yüksek olduğu zaman, maliyetler konusunda arayış içinde olan havayolu firmaları, “oburca yakıt içen” uçaklarını daha verimli yakıt harcayan yenileri ile değiştirmek için yarışıyorlardı. Çoğu havayolu sektörün iki devi Boeing ve Airbus ya da uçak kiralayan leasing firmalarının kapısını çalarak, yeni ve verimli modelleri filosuna katmaya çalışıyordu.
Ancak, petrol fiyatlarında 2014 yılında başlayan düşüşle birlikte daha eski ve yakıt tasarrufu düşük uçaklar havayolu şirketlerinin gözdesi olmaya başladı. Ucuzlayan yakıt fiyatları sayesinde bu uçakları kullanmak karlı olmaya başlayınca, daha önce bu eski uçakları ne yapacağını bilemeyen birçok havayolu şirketi büyük bir iştahla eski uçak satın alıyor ya da gözden geçirerek kullanmayı sürdürüyor. Kuşkusuz yeni uçak siparişleri yavaşlarken, havayolu şirketleri dünya çapında kullanılmış uçak alışverişine çıktılar. En hızlısı da ABD’nin Southwest Havayolu… Şirket 40 yılı aşan tarihinin en büyük alımlarından birini yaparak dünya çapındaki havayollarından 83 adet kullanılmış Boeing 737-700 modeli uçak satın alıyor. Sadece Southwest değil… United Continental, Çin’den 24 adet A319 aldı.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Ağustos 2016 sayısında….
