NASA’nın geliştirdiği uzay teknolojisi ABD Ulusal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte FINDER adı verilen insan radarına dönüştürülüyor. Dünyada ilk defa 1000 metreküplük bir alandaki tüm insanların yeri milimetrik olarak tespit edilebiliyor.
Halil Aktaş
Dünyada bir çok devlet uzay bilimlerine ve teknolojilerine yatırılan parayı gereksiz bulur. Ama uzay araştırmalarının gündelik hayatımızda birçok yeniliğin temellerini attığına ilişkin yeni bir örnek daha karşımızda: FINDER… Yani Finding Individuals for Disaster and Emergency Response, Doğal Afetler ve Acil Müdahalelerde İnsan Tespiti teknolojisi…
Geçen yıl Nepal’de 7,8 şiddetindeki depremde 8 binin üzerinden insan hayatını kaybetti. Bu büyük felakette 3 metrelik moloz yığını altında baygın durumdaki 4 kişi bulunarak sağ çıkarıldı. Arama kurtarma ekiplerinin göçük altındakileri kurtarmak için hassas ses tespit ve görüntüleme teknolojileri mevcut. Ancak bunlar tonlarca beton, demir ve moloz yığını, aşırı gürültü altında özellikle baygın durumdaki insanları kurtarmak için yeterli olmuyor. Kendinde olmayan kazazedeler hiç bir ses çıkaramıyorlar ve ölüme mahkum oluyorlardı.
İşte FINDER büyük yıkıma neden olan doğal afetlerde binlerce insanın kurtarılabilmesi için büyük bir umut kaynağı. İlk prototipler 9 metrelik bir moloz yığını veya 6 metre kalınlığında bir beton arkasındaki insanların yerini tam olarak belirlemeyi başardı. Böylece dünyada ilk defa hatasız bir şekilde ‘insan’ tespit edebilen bir radar icat edilmiş oldu.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Mayıs sayısında…
