TÜRK STARTUPLARI KÜRESEL SERMAYENİN ODAĞINDA. PANDEMİYE RAĞMEN 2020 YILINDA TÜRKİYE’DEKİ STARTUP PROJELERİ DÜNYA ORTALAMASININ ÜZERİNDE YATIRIM ÇEKTİ. 2020 YILINDA TÜRKİYE’DEKİ STARTUP PROJELERİNE YAPILAN TOPLAM YATIRIM TUTARI YÜZDE 38 ARTIŞLA 120 MİLYON DOLARA ULAŞTI.
DUYGU BULKAN
StartupCentrum, 2020 Türkiye Yatırım Raporu’nda yıl içinde yapılan yatırımları ve yatırım alan startupları birçok açıdan ele alarak derinlemesine inceledi. Raporda yatırım alan startup kurucuları hakkında da bir çok detaya yer verildi. Bu bağlamda, Türkiye girişimcilik ekosisteminde 2020 yılı nasıl geçti, girişimler büyümelerini sürdürdü mü, hangi sektörler daha çok rağbet gördü gibi soruların yanıtlarını aramak için yıl boyunca yapılan yatırımlar araştırıldı.
Yatırım alan girişimleri örneğin gelir modelleri neler, müşteri odakları neler, en çok hangi teknolojileri kullanıyorlar gibi sorularla analiz ederken; girişimcilere cinsiyet, mezun oldukları bölüm ve üniversite bazında da göz atıldı. Yatırımcılar ise en çok yatırım yapan VC’ler, melek yatırımcı ağları ve bireysel/melek yatırımcılar şeklinde incelendi.
TÜRKİYE’DE 2020 YILI İÇİNDE STARTUPLARA 120 MİLYON DOLAR YATIRIM YAPILDI
Buna göre, 2020 yılında Türkiye’de startup projelerine yapılan toplam yatırım tutarı, yüzde 38 artarak 120 milyon dolara ulaştı. 2020 yılında yapılan yatırım miktarı toplamda 138 oldu. 5 milyon dolar üzeri yatırım alan girişimlerin başlıcaları Getir, Martı, Bigger Games, Figo Para, Tarfin, Apsiyon ve Akinon gibi firmalar olurken Türkiye’de yatırım alan girişimlerin bulunduğu şehirlere baktığımızda İstanbul’dan 99 girişim, Ankara’dan 16 girişim, İzmir’den 8 girişim, Bursa’dan 4 girişim, Eskişehir’den 2 girişim, Antalya’dan 1 girişim, Samsun’dan 1 girişim, Gaziantep’den 1 girişim yatırım aldı.
Türkiye’de de 6 girişim 2020 yılı içerisinde 2’şer yatırım alarak eşine az rastlanır bir başarı gösterdi. Bu girişimler Pisano, Nanomik, Packupp, Getir, İnfofab Health ve Figo Para oldu.
YATIRIMLARIN YARISI B2B ODAKLI GİRİŞİMLERE YÖNELDİ
Yatırım alan girişimlerin müşteri odakları incelendiğinde Türkiye’de B2B ve B2C’den farklı müşteri odağına sahip girişimlerin sayısının oldukça az olduğu saptandı. Farklı müşteri odağına sahip girişimlerin de hepsinin en az 2 müşteri odağının olması ve bunlardan birinin ya B2B ya da B2C olduğu görüldü. Bu doğrultuda Türkiye girişim ekosisteminin müşteri odağı yalnızca B2B ve B2C üzerinden değerlendirildi.
2020 yılında yapılan yatırımların yüzde 47,7’si B2B odaklı girişimlere yapılırken B2C odaklı girişimlerin oranı ise yüzde 36,3 oldu. Bunun yanında hem B2B hem de B2C odaklı çalışan girişimlerin sayısı da yüzde 16’lık oranla azımsanamayacak kadar fazla oldu.
Yıl boyunca yatırım alan girişimlerin yaşı incelendiğinde Türkiye Girişim Ekosistemi’nin oldukça genç olduğunu söylemek mümkün. Yatırım alan girişimlerin yaşları ortalaması 3,8. Yapılan yatırımların genç yaşlardaki girişimlere yapılması ise daha yaşlı girişimlerin sayısının az olmasından kaynaklı.
TOHUM/MELEK YATIRIMLAR TOPLAM YATIRIMLARIN ÇOK BÜYÜK BİR KISMINI OLUŞTURUYOR
Yıl içerisinde yapılan yatırımlar incelendiğinde Tohum/Melek yatırımlarının toplam yatırımların çok büyük bir kısmını oluşturduğu belirlendi. Tohum/Melek yatırımların bu denli fazla olması Türkiye’deki girişimlerin ve dolayısıyla da Türkiye girişimcilik ekosisteminin oldukça genç olduğunun önemli bir göstergesi. Ekosistemin genç olmasının dezavantajları olduğu gibi avantajları da var. Yatırımcılar yeni kurulmuş girişimlere küçük miktarlarda ve daha fazla sayıda yatırım yapma avantajı elde ediyor ancak bu durum oldukça riskli.
Bir girişimin başarılı olup olmayacağını kurulduğu ilk dönemlere bakarak söylemek pek mümkün değil dolayısıyla Tohum/Melek yatırımlarının riski de oldukça fazla. Daha çok girişime daha az miktarlarda yatırım yapmak da yatırımcılar tarafından tercih edilen bir yöntem. Tohum/Melek yatırımlarının fazla olması girişimlere pazardan pay kapma fırsatı sunuyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Mayıs 2021 sayısında…
