Yüzde 51 halk oyu ile ikinci kez iktidara gelen Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff, “parlamento darbesiyle” görevden alındı. Ülke finans kapital destekli Temer başkanlığında bir ara rejim dönemine girdi.
Ümit Sinan
Brezilya bugünlerde tam bir yol ayrımında… 13 yıl süren popülist sosyalist İşçi Partisi iktidarı pek demokratik olmayan bir şekilde sona erdi. Yerine geçen iş çevrelerinin ve ABD’nin desteklediği muhafazakâr Michel Temer yönetiminin 2018’deki seçimlere kadar ülkeyi nereye götüreceği merak ediliyor. Eskiden olduğu gibi siyasal bakımdan güçlü, hızlı büyüyen ve yatırım çeken bir istikrar iklimine mi, yoksa içinde bulunduğu sorunlu ekonomik durumdan daha beterine mi?
1980’li yıllarda dış borçlanmada rekor kıran, Latin Amerika borç krizinin kaynağı olan, içine düştüğü derin ekonomik krizlerle anılan Brezilya, 2000’li yıllarla birlikte yaşadığı ekonomik kıyamet döneminden silkinip örnek bir ekonomi haline geldi, hızlı büyüyen ve yatırım çeken dev ekonomisiyle gelişmekte olan dünyaya öncülük yaptı. Ancak son zamanlarda hem siyasi hem de ekonomi cephelerinde eski kötü günlere geri dönüş yaşanıyor.
Brezilya bugünlerde tam bir yol ayrımında… 13 yıl süren popülist sosyalist İşçi Partisi iktidarı pek demokratik olmayan bir şekilde sona erdi. Yerine geçen iş çevrelerinin ve ABD’nin desteklediği muhafazakâr Michel Temer yönetiminin 2018’deki seçimlere kadar ülkeyi nereye götüreceği merak ediliyor. Eskiden olduğu gibi siyasal bakımdan güçlü, hızlı büyüyen ve yatırım çeken bir istikrar iklimine mi, yoksa içinde bulunduğu sorunlu ekonomik durumdan daha beterine mi?
1980’li yıllarda dış borçlanmada rekor kıran, Latin Amerika borç krizinin kaynağı olan, içine düştüğü derin ekonomik krizlerle anılan Brezilya, 2000’li yıllarla birlikte yaşadığı ekonomik kıyamet döneminden silkinip örnek bir ekonomi haline geldi, hızlı büyüyen ve yatırım çeken dev ekonomisiyle gelişmekte olan dünyaya öncülük yaptı. Ancak son zamanlarda hem siyasi hem de ekonomi cephelerinde eski kötü günlere geri dönüş yaşanıyor.
Brezilya’da 13 yıl süren popülist İşçi Partisi iktidarı Devlet Başkanı Dilma Rousseff’i görevden azleden bir “parlamento darbesiyle” sona ererken, ülke ekonomisi neredeyse kontrolden çıktı. Ekonomi durgunlukta, geçen yıl 3.8 küçülen dev Latin ekonomisinin bu yıl da 3.3 daralması bekleniyor. Enflasyon çok yüksek; yüzde 9, işsizlik dizginlenemiyor; yüzde 11… Bütçe açığının GSYİH’ya oranı yüzde 10’a yaklaştı. Aslında Brezilya ekonomisindeki sorunların en önemli nedeni son dönemde yaşanan siyasi karmaşa… Brezilya’da Rousseff’in azledilmesi yeni bir dönemin de başlangıcı demek. Ancak yerine gelen eski Başkan Yardımcısı Michel Temer, büyük bunalım içindeki ekonomiyi rahatlatabilecek mi? Görevi devralırken sözünü ettiği özelleştirme, yapısal reformlar, siyasi partileri yeniden birleştirme, yolsuzluğu önleme vaatlerini gerçekleştirebilecek mi? Brezilya için büyük bir dönüm noktası olan bu değişim siyaset ve ekonomi cephelerinde olumlu sonuçlar verecek mi? Kaldı ki Roussef’in koltuğuna parlamento darbesiyle oturan Temer’in yolsuzluk dosyası kabarık, davaları sürüyor.. Göreve başladıktan sonraki ilk 30 gün içinde Temer’in 3 bakanı ve Brezilya Demokratik Hareket Partisi başkanı Romero Juca dahil yolsuzluk nedeniyle görevinden oldu. 1979’dan beri kabinede görev alan Brezilyalı tek kadın siyasetçi Rousseff’in suçsuzluğuna inananlar Temer ve ekibi için “faşist hırsız gangsterler” tanımını kullanıyor.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Ekim 2016 Sayısında….
