YENİ PARA DÜZENİ

Dolar küresel piyasalarda el yakarken, hem yatırımcı hem de finans uzmanlarını kara kara düşündürüyor. Uluslararası piyasalarda dolar hem majör hem de gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı değer kazandı.

Beste Naz Köksal

Dolar hem iç hem de dış piyasada el yakıyor. Uzun süredir dünyada yaşanan ucuz ve bol dolar dönemi biterken yeni bir dönem açılıyor ve eski düzen yeniye ayak uydurmaya çalışıyorkenbu süreç de sancılı oluyor. 2013 yılından bu yana sıkılaşmaya gideceğinin sinyallerini veren ABD ile karşısında 2017 yılında kadar hazırlık yapamayan piyasalar baş başa kaldı. Uluslararası piyasalarda dolar hem majör hem de gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı değer kazandı

GLOBAL GELİŞMELER DOLARI TETİKLİYOR
Öyle ki, majör para birimlerinden oluşan dolar endeksi 90.0 seviyelerinden 102.110 seviyelerine kadar yükselerek 2003 yılından bu yana en yüksek seviyesini gördü. Majör para birimlerinden sene başından bu yana dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimi yüzde 15 ile İngiliz Pound’u olurken, gelişmekte olan ülkelerde aynı durum ise yüzde 17 ile Meksika ve Arjantin Peso’sunun olduğunu görüyoruz. Türk Lirası ise sene başından bu yana yüzde 15 oranında dolar karşısında değer kaybetti. Dolar her ne kadar küresel nedenlerden kaynaklı artış yaşasa da Türk Lirasını negatif ayrıştıran bazı etmenler de mevcut. Dolardaki bu yükseliş kalıcı bir seyir haline gelecek. Bol paraya alışan finansal sistem, Fed’in faizlerde artırıma ve bilanço küçültmesine gitmesi halinde dolara yüklenecek. Doların bu denli artışı ve artışın devam edeceği beklentileri başta ticaret olmak üzere yeni sayfaların açılmasına yol açacak. Örneğin, petrolün düşüş yaşaması sebebiyle biz cari açığımızın büyük bir kısmını kapatma imkanı elde ettik fakat dünya bir zincir olduğu için petrol gelirine sahip ülkelerin gelirleri azaldığından global ticaret hacminde düşüş yaşandı. Biz de bunun etkisini başta Avrupa olmak üzere ihracat rakamlarımız üzerinde hissettik. Son yıllarda yüksek aralıklarla oynaklık gösteren para birimleri ve emtialar durgunluğun pençesinde savaşan ülkeler adına kur risklerini artırıyor.

Devamı Derin Ekonomi Dergisi Aralık 2016 sayısında… 

Dikkat çekenler...