HAZIRLIKLARI BİR SÜREDİR DEVAM EDEN VE TÜRK DEVLETLERİ TARAFINDAN KURULAN İLK ORTAK FİNANS KURUMU OLAN TÜRK YATIRIM FONU RESMEN İŞLERLİK KAZANDI. İSTANBUL MERKEZLİ OLARAK İLK AŞAMADA TÜRKİYE, AZERBAYCAN, KAZAKİSTAN, ÖZBEKİSTAN, KIRGIZİSTAN’IN DÂHİL OLDUĞU FON, EKONOMİK KALKINMANIN TEŞVİK EDİLMESİNİ VE TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI ÜYELERİ ARASINDA İŞBİRLİĞİNİN DESTEKLENMESİNİ AMAÇLIYOR.
KADRİYE N. TUNÇSİPER
Türk Devletleri Teşkilatı’nın geçtiğimiz yıl Semerkant’taki toplantısında gündeme gelen ve üyeler arasında kurulması kararlaştırılan Türk Yatırım Fonu, birlikte iş yapma kültürünü güçlendirecek ilk adım olarak faaliyete geçti.
Halen 700 milyar dolar dış ticaret hacmine sahip olan Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinin gerek enerji kaynakları üzerinde olması gerekse Orta Koridor’un merkezinde yer alması dolayısıyla ekonomik anlamda çok daha büyük bir potansiyeli bulunuyor. Bu nedenle örgütün kabiliyetlerini güçlendirecek fon büyük öneme sahip.
EŞİT SERMAYE EŞİT OY
Türk Yatırım Fonu, 500 milyon dolar sermaye ile faaliyetlerine başlarken, her üye ülke yüzde 20 paya sahip olacak. Ekonomik bütünleşmenin de hedeflendiği fon kapsamında, uzun vadede ekonomilerin yakınlaştırılması için çalışmalar yürütülecek. Yakın gelecekte fon kapsamındaki ülkelerin sayısının artacağı da tahmin ediliyor.
Eşit sermaye eşit oy prensibine dayalı olarak Türk Yatırım Fonu’nda üye ülkeler, 90 gün içinde 5 milyon dolar olarak belirtilen ilk dilimi ödeyecek ve geri kalan paylar ise her yıl 3 eşit taksitte ülkelerden alınacak.
Türk Yatırım Fonu örgütlenmesi de başkan, CEO, yönetim kurulu ve konseyden meydana gelecek. IMF’de olduğu gibi Guvernörler Kurulu, Türk Yatırım Fonu’nda da olacak. Fonun başkanı, dönüşümlü olarak bu kurul tarafından atanacak. Kurul ayrıca kaynakların yeterliliğini düzenli olarak denetlemenin yanı sıra fonun büyütülmesine de karar verebilecek. Fon, kuruluşundan itibaren 20 yıl süreyle faaliyet gösterecek ve gerekirse bu süre uzatılabilecek.
Uluslararası finans kurumu niteliğinde olacak Türk Yatırım Fonu, proje ve KOBİ’lerin desteklenmesi, altyapı modernizasyonu, nakliye ve lojistik imkânlarının geliştirilmesi, bilgi ve iletişim teknolojileri yanı sıra yeşil ekonomi ve turizm alanlarını destekleyecek.
TÜRK IMF’Sİ DOĞRU BİR TANIMLAMA DEĞİL
Dünya başkenti olarak adlandırılan ve asırlardır süregelen önemi ile İstanbul’un Türk Yatırım Fonu merkezi olarak seçilmiş olmasının çok önemli olduğunu belirten Yeditepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Furkan Kaya, Türk IMF’si tanımlamasının Türk Yatırım Fonu için doğru olmadığının altını çizerek, IMF’nin paraya sıkışan ülkelere kredi sağlasa da kendine bağımlı hale getirdiğini belirtiyor. Türk Yatırım Fonu’nun amacının Türk dünyası ülkelerinin birbirine destek olarak, IMF benzeri küresel yardım kuruluşlarına muhtaç olmadan, kendi yağları ile kavrulmalarını sağlamak olduğunu vurgulayan Kaya, Rusya ve Çin’in de fonun takipçisi olacağını sözlerine ekliyor.
Selçuk Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fatih Mangır da IMF’nin ABD’nin küresel finansal sistemdeki hegemonyasını destekleyen iki merkezi kurumdan biri olduğunu hatırlatarak, ABD’nin IMF’de en büyük oy hakkına sahip olduğunu ve gelişmekte olan ülkelerin karar verme mekanizmasına dâhil olmadığını, küresel sistemde yaşanan krizlerin kurumun güvenilirliğinin sorgulanmasına yol açtığını belirterek kapsayıcı ve adil bir parasal sistem ve fona yönelik isteklerin daha sık dile getirildiğini belirtiyor.
Devamı Z Raporu Dergisi Temmuz 2023 sayısında…
