Turizm sezonundaki hareketlilik ve veriler, Türkiye’nin son yıllarda yaşadığı turizm kayıplarını telafi edeceğini ortaya koyuyor. Hükümetin kamu çalışanlarına verdiği izinlerle bayram tatillerinin uzatılması da yerli turizmin piyasayı canlandırmasına etki etti. İç pazarda 10 milyon kişilik bir potansiyel var. Yerli turist turizm sektöründe önemli bir aktör haline geldi. Artık pazarın yüzde 30’unu yerli turist karşılıyor.
Mehmet Ali Doğan
Türkiye turizmden son iki yıldır istenilen performansı alamadı. Rusya ile yaşanan uçak krizi, 15 Temmuz darbe girişimi, İstanbul Havalimanı’na ve turistik tesislere yönelik gerçekleştirilen terör saldırıları, yabancı turistin Türkiye’ye gelme kararını etkiledi. Gerek ülkemizin içinde veya çevresinde yaşanan jeopolitik sorunlar, gerekse de dış ilişkilerdeki inişli çıkışlı seyir, bu arada yerel ekonomide ve küresel ekonomilerde dalgalanmalar turizm üzerinde olumsuz sonuçlar doğurdu. Turizm sektöründe görülen gelir kaybıyla beraber başta konaklama sektöründe işten çıkarmalar, etkinlik organizasyonlarında ertelemeler, turistik tesislerde el değiştirmeler oldu.
Turizm aktörleri aslında, sektörün içine girdiği durgunluğu aşmak için 2016’te sezon açılmadan önce piyasanın canlandırılması için arayışlarını sürdürüyordu. Beklentiler alınan önlemlerin 2016 sezonuna yansıması yönündeydi, ancak 15 Temmuz’daki darbe girişimi tüm çabaları etkiledi. Zaten zor durumda olan sektör ciddi gelir kayıpları yaşadı. 2017’ye girildiğinde turizmi etkileyen bir faktör de Avrupa ile yaşanan siyasi sorunlar oldu. Güvenlik üzerine yapılan yorumlar, Avrupalı turistin başka alanlara kaymasına neden oldu ve bu da kayıplara yol açtı. Bununla beraber özellikle Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’nda hafta sonlarıyla buluşan mesai günlerinin, kamu çalışanları açısından tatil edilmesi, turistik tesislerde yüzleri güldürdü. Dört ve beş yıldızlı otellerde doluluk oranları yüzde 100’lere varırken, motel ve pansiyonlar da artan talepten payını aldı.
RUS TURİST ARTTI AVRUPALI AZALDI
Yaz sezonuna ait ilk veriler sektörde iyileşme olduğunu, büyüme açısından pozitif etken olacağını gösteriyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yayınladığı verilere göre Haziran 2017’de ülkemize giriş yapan yabancı turist sayısı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43,01 artarak 3 milyon 486 bin 940 kişi oldu. Ocak – Haziran 2017’nin tamamı düşünüldüğünde ise artış sadece yüzde 14,05 oranında gerçekleşti ve 12 milyon 249 bin 449 kişi oldu. Peki hangi ülkelerden geldi bu turistler? 2016’da toplam turizm içerisindeki payı yüzde 1,71 olan Rusların, 2017’nin ilk 6 ayında yüzde 13,81 ile başı çektiği görülüyor. Almanlar’ın oranı 13,99’dan yüzde 10,18’e, Gürcüler’in oranı yüzde 9,67’den yüzde 8,76’ya geriledi. İlk 6 ay itibariyle bu ülkeleri yüzde 8,22 ile İranlı, yüzde 6,53 ile Bulgar turistler takip ediyor. Rus turistlerden yana kayıplar telafi edilirken, rakamlar Avrupa Birliği ülkelerindeki olumsuz tablonun sürdüğünü gösteriyor. Yılın ilk 6 ayı itibariyle AB ülkelerinden gelen turist sayılarını geçen yılla kıyaslandığında güçlü bir şekilde azaldı. Resmi veriler, Almanların yüzde 17,05, Avusturyalıların yüzde 20,51, Danimarkalıların yüzde 31,82, Fransızların yüzde 13,74, Hollandalıların yüzde 27,74, İrlandalıların yüzde 23,03, İspanyolların yüzde 21,60, İsveçlilerin yüzde 26,82, İtalyanların yüzde 24,78 ve Yunanların yüzde 11,32 azaldığı görülüyor.
Devamı Derin Ekonomi Dergisi Eylül 2017 sayısında….