Amerika Birleşik Devletleri’nde Kasım ayında yapılacak olan Başkanlık seçimleri dünya ekonomi siyaseti üzerinde önemli etkilere sahip olacak. Zira adaylardan birisi olan Donald Trump “farklı” ve kendisi tarafından bile öngörülemeyen bir siyasetçi.
Bob Woodward tarafından yazılan biyografisinde, Trump yönetiminin Savunma Bakanı Jim Mattis’in Trump’ın zekâ seviyesini 5 ya da 6. sınıf öğrencisi seviyesinde gördüğünü söylediği yazılıyor. Trump’a en yakın çalışan bürokratlardan Cumhurbaşkanlığı Yönetim Ofisi Başkanı John Kelly ise Trump’ı “geri zekâlı (idiot)” ve dengesiz olarak tanımlıyor. Trump’ın bu özellikleri onun dünyanın en büyük askeri gücü ve ekonomisinin (ya da Çin’in ardından ikinci) başına geçerse (ki öyle görünüyor) oldukça öngörülemeyen bir karar alıcı olacağını gösteriyor.
Demokratlar ise oldukça vasat bir aday ile seçime gidecek gibi görünüyor. Joe Biden’ın baskılara dayanamayarak yarıştan çekilmesinin ardından partinin başkan adayı haline gelen Kamala Harris’e Trump karşısında Amerikan sosyolojisi fazla bir şans tanımıyor. Solda yer alan Jill Stein gibi adayların demokrat parti labirentlerinde yer edememesi Trump’ın şansını artırıyor.
Bu durumda Başkanlık seçimleri ardından yaşanması muhtemel kırılma dünya siyaseti ve ardından da dünya ekonomisinde de önemli bir kırılmaya sebep olacak gibi. Şimdi ana başlıklara bakalım. Biden hükümeti bir taraftan ABD’yi oldukça içine kapatmışken Rusya-Ukrayna savaşında güçlü bir şekilde Rus karşıtı tutum almıştı. Aynı pozisyonu alan Batı Avrupa ülkeleri ile pek koordineli olmasa da ABD’nin açık şekilde Ukrayna tarafında yer alması bir taraftan Rusya’yı daha da keskinleştirmiş, diğer taraftan ise Rusya ile Çin’i iyice bir birbirine yaklaştırmıştı. Trump’ın, başkan seçilmesi durumunda, bu konumlanmayı değiştireceği kesin gibi. Bu da Türkiye ve bölge üzerinde doğrudan etki yapacak. Türkiye’nin bu ihtilafta ortada yer almasının doğru bir yaklaşım olduğu söylenebilir. Bu yüzden bu durumun Türkiye’den çok Batı Avrupa’yı endişelendireceğini söyleyebiliriz.
Devamı Z Raporu Ağustos 2024 sayısında…
