2019 yılının sonbaharına girerken, dünya ekonomisi ve özellikle gelişmiş ülkelerin ekonomilerinde güven azalması, ekonomik büyümenin yavaşlaması işaretleri iyice belirginleşti. Halbuki yıla girerken, 2018’de 4 defa faiz oranı indirimine giden ABD Merkez Bankası Fed’in 2019’da da ülke ekonomisini soğutmak için 2-3 defa faiz artırımına gideceği tahminleri yapılıyordu. Avrupa Birliği ve Euro-zone ekonomileri de canlılığını ve istikrarlı büyüme trendini koruyordu.
Ancak 2019’un ilk aylarından itibaren iyimser tablo hızla ortadan kalkmaya başladı. Dünya ekonomisinin ilk iki büyük ekonomileri ABD ve Çin, 2018 Mart ayından buyana girdikleri ticaret savaşlarında birbirlerinin ekonomisine ve büyüme oranlarına, daha da önemlisi dünya ekonomik büyümesine ciddi zarar vermeye başlamışlardı. Büyüme tahminleri gelişmiş ülkelerin ekonomileri ve dünya ekonomisi ortalaması için art arda aşağıya çekilmeye başladı. ABD ve Çin’in ticaret görüşmelerinde anlaşmaya varamaması ve ABD’nin Çin’den yaptığı ithalata peyderpey gümrük vergisi artırımları getirmesi üzerine, Çin’in de benzer şekilde ABD’den yaptığı ithalata gümrük vergileri artışları getirmesi tam bir ticaret savaşı başlatmıştı.
IMF, 2019 Temmuz başında yayınladığı son dünya ekonomik görünümü raporunda, dünya ekonomisi için 2019 yılı ortalama büyüme oranı tahminini yüzde 3,3’den yüzde 3,2’ye düşürdü. Bu durumda 2008-2009 dönemindeki küresel ekonomik krizden buyana dünya ortalaması olarak 2019 yılında en düşük ekonomik büyüme oranı gerçekleşebilir. O günden bu güne şartlar daha da bozuldu. Son olarak Ağustos’un üçüncü haftasında ABD Başkanı Trump, Çin’in ticaret anlaşması yapma konusunda ABD’nin baskılarına direnmesi üzerine, Çin’den yaptıkları ithalata ilave gümrük vergileri getirmiştir. Buna göre ABD daha önce 250 milyar dolarlık Çin menşeli ithalata yüzde 25 gümrük vergisi getirmişti, bu orana bir 10 puan daha ilave gümrük vergisi getirdi. ABD ayrıca 1 Eylül’den itibaren Çin menşeli 300 milyar dolarlık ithalata yüzde 10 gümrük vergisi getirmişti. Son kararla bu orana da 5 puan daha ilave vergi getirdi. Çin de bu karar üzerine ABD’den yaptığı 75 milyar dolarlık ithalata ilave gümrük vergileri getirdi. Böylece ABD ve Çin birbirlerinden karşılıklı yaptıkları tüm ithalatın tamamına ilave gümrük vergileri getirerek, ticaret savaşına yeni bir boyut katmış oldular.
Devamı Z Raporu Eylül 2019 sayısında..
