Uluslararası Ödemeler Bankası (Bank for International Settlements, BIS), 2024 yılının ilk yarısına ilişkin küresel tezgâh üstü (OTC) türev piyasalarına dair istatistikleri yayımlamıştır. Bu dönemde, OTC türev piyasalarında döviz, faiz oranı ve emtia türevleri arasında farklı büyüme oranları gözlemlenmiştir.

OTC türevleri büyüklük ve çeşitlilik bakımından esnek ve güçlü bir likidite yapısına sahiptir. OTC türevleri, faiz oranı, döviz kuru, emtia ve krediler gibi finansal risklerin yönetiminde etkin olarak kullanılmaktadır. Merkezi karşı tarafların (CCP) artan kullanımı, risk yönetimini ve piyasa şeffaflığını geliştirmiştir. OTC türevleri piyasası, büyük oyuncuların hâkimiyetinde olduğu için, bu durumun rekabeti kısıtlayarak sistemik riskleri artırma ihtimali yüksektir. Yine, türev sözleşmelerinin büyük kısmı tezgâh üstü (OTC) işlem gördüğü için detaylı piyasa verilerine erişim sınırlı olup, şeffaflık düzeyi yetersiz bir görünüm sergiliyor. Yüksek düzenleyici maliyetler, özellikle küçük finansal kurumların katılımını zorlaştırmakta ve piyasadaki yoğunlaşmanın sürekliliğini desteklemektedir.

OTC türevlerinin blok zinciri teknolojisi ve gelişmekte olan ülkeler bakımından gelişme potansiyeli mevcuttur. Blok zinciri teknolojisi, işlemleri hızlandırabilir ve maliyetleri azaltır ve aynı zamanda şeffaflık ve güvenliği artırır. Yine gelişmekte olan piyasalar ve sürdürülebilir finans ürünleri, OTC türevleri için büyüme potansiyeli sunmaktadır. Artan küresel ekonomik belirsizlik, finansal risk yönetim araçlarına olan talebi artırdığı için OTC türevlerine olan ilginin artması beklenebilir. Dijitalleşme bir yandan şeffaflık ve genişlemeye imkân tanırken, diğer yandan siber saldırı potansiyeli piyasa genişlemesinin önünde bir tehdit olarak durmaktadır.

Devamı Z Raporu Aralık 2024 sayısında…