Büyük bir ekonomik kırılmaya neden olan korona virüs salgını, küresel ekonomi sistemini derinden sarstı. Milyarlarca insanı eve mahkum eden virüs, derin bir talep daralması yaşatıyor. Arz ve talep cephelerini eş zamanlı olarak etkilediği için ekonomik hayat adeta durdu. Uluslararası seyahati bitiren, üretim çarklarını durduran ve işsizliği körükleyen salgın, finans piyasalarında şok dalgalar yaşatıyor.
Sürecin uzaması, siyasi dengeleri sarsacak gibi duruyor. Pandeminin ekonomiye etkisi 1929’da başlayan ve etkileri 1939’a kadar devam eden Dünya Ekonomik Bunalımından (Büyük Buhran) daha yıkıcı sonuçları olabilir. Sert fiyat hareketleri ve derinliği öngörülemeyen resesyon korkusu petrol fiyatlarına dip yaptırdı. Petroldeki tarihi düşüşün ekonomik etkisi salgından daha uzun sürmesi bekleniyor. Ham petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki şok düşüşler, petrole dayalı ekonomileri eritti. ABD’nin Suudi Arabistan’ı da yanına alarak Rusya ve İran’ı petrol fiyatları üzerinden sıkıştırma planı, bumerang gibi döndü dolaştı kendisine vurdu. Yüksek üretim ve fazla arz, korona virüsün ekonomilerde yaşattığı aşırı durgunlukla birleşince, ABD petrolünün varil fiyatı dip seviyelere indi. Geçen ay tarihi bir şok yaşayan ABD petrol üreticilerinin elinde kalan Batı Teksas türü petrolün varil fiyatı, Mayıs vadeli kontratlarda eksi 37.63 dolara kadar düştü. Petrol talebindeki çöküşte; korona kaynaklı durgunluk ve dünyanın en büyük üreticileri arasındaki fiyat savaşının piyasayı arza boğmasının yanı sıra, depolama kapasitelerinin dolması da etkili oldu. ABD’deki rafineriler; kendi tesislerinde yer kalmadığı için tanker kiralayıp petrolü gemilerdedepolamaya başladı. Petrolün üreticinin elinde kalması, küresel çapta bir petrol çöküşüne dönüştü. Brent petrolün varili 18 dolara kadar indi. Bu geri çekilme Şubat 2002’den bu yana görülen en düşük seviye oldu. Kovid-19 salgını nedeniyle
ekonomik büyüme beklentilerinde ve petrol tüketimindeki zayıflamanın önüne geçmek için atılan adımlar şimdiye kadar pek etkili olamadı.
Devamı Z Raporu Mayıs 2020 sayısında…
