Gümrük duvarlarının son yıllarda yeniden örülmeye başlanması uluslararası sermaye hareketlerini yavaşlattı. Birkaç yıldır uluslararası doğrudan yatırımlar önemli ölçüde geriliyor. Küresel iş gücü hareketliliğinde ise bu durumun aksine bir hareketlilik var. Eskiden sermaye iş gücünün ucuz olduğu ülkeleri tercih ederdi, şimdi ise iş gücü daha iyi yaşam koşulları için sermayenin olduğu yere gidiyor.

Uluslararası doğrudan yatırımlardaki hareketliliğin yavaşlaması asrın salgın hastalığı Kovid-19 ile başladı. 2 trilyon dolara doğru bir yükseliş ivmesi yakalayan uluslararası doğrudan yatırımlar birkaç yıldır geriliyor. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) 2024 Yılı Dünya Yatırım Raporu’na göre 2023’te küresel Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) hacmi yüzde 2’lik bir düşüşle 1 trilyon 330 milyar dolara geriledi. 2022’de bu rakam 1 trilyon 360 milyar dolardı. Özellikle proje finansmanında gerçekleşen gerileme sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması üzerinde önemli bir risk oluşturuyor. Raporda 2024’ün zor bir yıl olacağı da ifade ediliyor. Finansman olanaklarının gelişmesi ve yatırımları kolaylaştırmaya yönelik çalışmaların olumlu sonuçlar vermesi halinde bu yılsonuna doğru sınırlı bir iyileşme gözlemlenebileceğinden bahsediliyor. İmkânlar geçmişle karşılaştırıldığında aslında uluslararası sermaye akışlarını kolaylaştıran adımlar çoğalıyor. Örneğin dijital devlet çözümlerinin artması; yatırım süreçlerinin basitleşmesi, yatırımcıların bilgiye erişiminin kolaylaşması, şeffaflığın artması ve idari süreçlerin birbirleri ile uyumunun artmasına önemli katkı veriyor.

Devamı Z Raporu Eylül 2024 sayısında…