Güney Çin Denizi krizi içinde Japonya, Güney Kore ve Tayvan’ın da olduğu büyük bir bilmecenin sadece bir parçasını oluşturuyor. Ana çerçeveyi ise Asya’daki Çin ve ABD arasındaki gerginlik oluşturuyor. Bu sadece bir jeostratejik/jeopolitik bir oyun değil, sistemik bir çatışma. Dünyanın iki büyük devi arasındaki askeri bir çarpışma o kadar olasılık içinde ki Rand Corporation’a bağlı Aroyo Center (ABD Ordusu’nun desteklediği) tam 112 sayfalık bir çalışma yaparak kazançlar, kayıplar, olgular ve rakamlarla iki ülke arasındaki muhtemel bir savaşı değerlendirdi. Pekin ve Washington askeri güçleri çok yakın sahalarda faaliyet gösteriyorlar. “İki güç de herhangi bir olay meydana geldiğinde veya kriz üst noktalara çıktığında düşman taraf harekete geçmeden onu vurma inisiyatifine sahip.” Bu basit fakat bir o kadar da korkunç açıklama bile şeytanın bile ruhunu ürpertebilecek ve kıyamet gününün ne kadar yakın olabileceğini gösterecek kadar korkutucu.
Peki herkesi korkutan bu olasılık ne kadar mümkün? Dünya bu iki devi besleyecek kadar büyük kaynaklara sahip değil. Onların kendi gelişme hızlarını kendileri düşürmeye karar vermesi gerekiyor. Bu gerçekleşmeyecek bir şey. Öyleyse tanrı bir mucize gerçekleştirmeyecekse işimiz zamana kalıyor.
ABD askeri bir çatışmada galip gelmek için kendine 2015 ile 2025 arasında bir fırsat penceresi olduğunu düşünüyor ve bunun dünyanın sonunu getirmeyecek bir çözüm olabileceğine dair tezleri de var. Savaşın “bölgesel ve konvansiyonel” olacağını öngörüyorlar. Deniz üzerinde ve altındaki gemiler, uçaklar ile füzelerle uzayda ve siber dünyada gerçekleşeceği de düşünülüyor. Rand uzmanlarına göre, çatışma Doğu Asya ile sınırlı kalacak ve Çin, ABD topraklarına saldırmayacak ve iki taraf da nükleer silah kullanmayacak. Konuyla ilgili çok fazla varsayım var. Kimse bu konuda o kadar emin olmamalı.
Ekonomik faktör burada biraz daha uygun ve dostça görünüyor. Bir savaş ihtimali iki ekonomiye de zarar verse de, asıl yıkımı ekonomisi bir yıllık savaşın ardından yüzde 25-35 arası küçülecek olan Çin görecektir. ABD ekonomisi ise sadece yüzde 5-10 arası bir kayıp verecektir. Uluslararası tepki ise ABD’nin yanında olacak ve Çin’in rejiminin meşruiyeti sorgulanacaktır. Elbette bunlar Rand analizine göre… ABD’nin güçlü bir müttefiki olan ve Çin’in de doğal rakibi Japonya savaşın gidişatında 2025 yılında bir değişikliğe sebep olabilir.

Devamı Derin Ekonomi Kasım 2016 sayısında …