Bu ayki yazımda en sevdiğim konulardan biri olan Yunanistan-Türkiye ilişkilerini bir kez daha ele almak istiyorum. Konuya duyduğum ilgi yalnızca analitik veya akademik olmayıp, neredeyse 11 yıldır Türkiye’de yaşayan ve çalışan bir Yunan olarak, özellikle iki ülke arasındaki gerilimin tırmandığı son 1,5 senelik sürede iyice derinleşti. Özellikle salgın ve buna eşlik eden seyahat kısıtlamaları nedeniyle geçen yıl Temmuz-Ağustos’ta üç haftalık Yunanistan seyahatim haricinde bu sürenin çoğunu İstanbul’da geçirmiş biri olarak her daim zayıf olan bu ikili ilişkiyi anlama arayışım devam ediyor.
Haziran ayında yapılan NATO zirvesi ve Avrupa Konseyi toplantısından sonra oluşan beklentilere rağmen, her iki ülke de birbirini ulusal çıkarlarını olumsuz etkileyen provokasyonlar yapmakla suçluyor. Elbette, Atina ve Ankara arasındaki ikili ilişki zaman içinde bölgesel ve uluslararası gelişmelerle şekillendiği için, ülkelerin kimliği ve kendisine ve diğer tarafa yönelik algısı sürekli değişen dış bağlamın etkisinde kalıyor.
Son zamanlarda Yunanistan-Türkiye ilişkilerinin mevcut durumuna ışık tutan ve ilginç sonuçları olan iki kamuoyu araştırması yayınlandı. İlki, 15 Haziran’da Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın ve Akademetre öncülüğünde yürütülen “Türk Halkının Türkiye Dış Politikasına İlişkin Algısı” adlı yıllık anket; ikincisi ise Mayıs ayında MRB ve Konda’nın Atina merkezli diaNEOsis, Helenik Avrupa ve Dış Politika Vakfı ve İstanbul Politikalar Merkezi işbirliğiyle yaptığı Yunan ve Türk kamuoyuna yönelik anket. Her iki anket de Yunanistan-Türkiye ilişkilerinin durumunun açıklanmasına önemli katkılar sağlıyor.
Kadir Has Üniversitesi’nin yaptığı anket, kendini “milliyetçi” olarak tanımlayan katılımcıların oranının 2015’te yüzde 16 iken şimdi yüzde 25’e, Türkiye’yi bir Avrupa ülkesi olarak görenlerin oranının ise 2015’te yüzde 26,4 iken şimdi yüzde 40,6’ya yükseldiği yönünde çarpıcı bir sonuç ortaya koydu. Bu, başlı başına, Türkiye’nin dış politika belirleme yönelimine yansıyan temel bir kimlik ve aidiyet krizine işaret ediyor. Aslında bu yılki ankette katılımcıların yüzde 59,3’ü Türkiye’nin AB üyeliğini desteklerken, paradoksal bir şekilde, Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs, Gürcistan, Özbekistan ve Pakistan Türkiye’nin dostu olduğu düşünülen ilk beş ülke olarak karşımıza çıkıyor.
Devamı Z Raporu Temmuz 2021 sayısında…